Almanca’da Artikel Nedir?

Almancayi ögrenme asamasinda olan biri olarak bazi bilgilere ulasmanin, anlamini bulmanin ne kadar bunaltici oldugunu biliyor, skntisini hala yasiyorum. Baslangic asamasinda yasadigim bir takim sorunlari diger arkadaslarin da yasamamalari, isin mantigini daha net kavrayabilmeleri adina elimden geldigince kücük diziler halinde yazilarimi sizlerle paylasacagim.

– Artikel, diger adiyla “Tanimlik” nedir ve Almancada neden gereklidir? 

Adindan da anlasilacagi gibi kelimelerin tanimlanmasina ve anlamlarini kazanmalarina yardimci olur. Tanimliklar cekimlenerek kelimenin anlaminin farklilasmasina, farkli ifadeler kazanmasina yardimci olabilir, anlami kuvvetlendirebilirler. Almancanin dil bilgisi yapisinda tanimliklar olmazsa olmazlardir.

– Ne tür tanimliklar vardir ve bunlar nelerdir?

Almancada kelimeler yalin hallerinde 3 tanimliktan birini alirlar. Bu tanimliklar erkek (maskulin) karakter olan “der”, disi (feminin) karakter olan “die”, ya da yalin karakter olan (neutrum) “das”i alabilirler. Her kelimenin tanimligi da bellidir, yani kelimeye yeni tanimlik uydurulmaz, verilmis tanimlikla birlikte kullanilir. Kelimelerin erkek, disi ya da yalin tanimligi almasinda hicbir mantik yoktur, oldugu gibi ögrenilmelidir. Daha sonra yine birlikte inceleyecegimiz konularda bu tanimliklarin nasil cekimlendiklerini görecegiz. Bu, kelimelerin tanimliklarina Almancada neden ihtiyac duyduklarini da gösterecek.

– Kelimelerin yazim sekli ve bunlarla ilgili birkac örnek

– Erkek tanimlikli kelimeler (der)

– der Computer: Bilgisayar
– der Rechner: Bilgisayar
– der Ferhseher: Televizyon
– der Tag: Gün
– der Hund: Köpek
– der Ochse: Öküz
– der Mann: Adam

– Kadin tanimlikli kelimeler (die)

– die Tür: Kapi
– die Straße: Cadde
– die Frau: Kadin
– die Katze: Kedi
– die Lampe: Lamba
– die Kuh: Inek
– die Hose: Pantolon

– Yalin tanimlikli kelimeler (das)

– das Buch: Kitap
– das Auto: Araba
– das Kalb: Buzagi
– das Hemd: Gömlek
– das Licht: Isik
– das Wasser: Su
– das Wetter: Hava

Görüldügü gibi tanimlik (Artikel) olayi o kadar da karisik degil. Yapilmasi gereken ve karisk gelen kelimelerin bu tanimliklarla ögrenilmesi, cekimlenecekleri zaman da bu tanimliklara göre cekimlenmeleridir. Almancaya heves etmis ya da bir sekilde ögrenmek isteyenlerin baslangic noktalari bu ilk konunun mantigini kavramak olmalidir.

Sorulari olan olursa sorabilirler…

Almanca Olumsuz Artikeller / Kein ve Keine

Almanca’da bu olumsuz artikeller genel olarak düz cümleleri olumsuz yapmak için kullanılırlar.

Örneğin:
ben doktorum – ben doktor değilim
araba sarıdır – araba sarı değildir gibi.

Şimdi “das ist ein Kind” (bu bir çocuktur) cümlesinin olumsuzu olan bu bir çocuk değildir türü cümlelerin nasıl yapıldıklarını anlatacağız.
Hatırlamak gerekirse; ein / eine artikellerinin olumsuzları kein ve keine artikelleridir ve bunlar cümleye “değil” anlamı katarlar. Yani olumsuz cümlelerde ein / eine yerine bunların olumsuzları olan “kein / keine” artikelleri kullanılacaktır.

Örnekler:

Das ist ein Kind (bu bir çocuktur)
Das ist kein Kind (bu bir çocuk değildir)

Das ist eine Katze (bu bir kedidir)
Das ist keine Katze (bu bir kedi değildir)

Das ist ein Radio (bu bir radyodur)
Das ist kein Radio (bu bir radyo değildir)

Almanca’da Belirsiz Artikeller / Unbestimmte Artikel

Eğer belirsiz kişi, hayvan, yer, olay, şey veya fikir hakkında konuşursanız belirsiz artikeller kullanılır.

Almanca’da ismin belirsiz artikeli de ismin cinsiyeti, sayısı (tekil-çoğul), isim hali (Nominativ, Akkusativ, ..) ile uyum göstermelidir. Aşağıda gördüğünüz gibi üç durumda ein aynı kalmakta takı almamakdadır. İngilizce’den bildiğimiz a/an yerine Almanca’da ein kullanılır. Ein’in Negatif şekli kein (değil) biçimindedir. Kein çoğulda sadece olumsuz olarak kullanılabilir. Akkusativ halde –e alır, keine.

 

Maskulin    Neutral            Feminin          Plural
Nominativ          ein ein eine keine/meine
Akkusativ          einen ein eine keine/meine

 

ein-Wörter   ein-kelimeleri 

Ein ve kein ein-kelimeleridir. İyelik zamirleri (Possesivpronomen) de ein-kelimesidir ve tıpkı belirsiz artikel ein ve kein gibi kelimelerdir ve aynı takıları alırlar.

Örneğin: mein (benim)

Maskulin           Neutral          Feminin                        Plural
Nominativ         (k)ein                   (k)ein           (k)eine           keine
mein…                  mein…                meine…       meine…

Akkusativ          (k)einen              (k)ein            (k)eine           keine
meinen…            mein…                 meine…        meine…

Diğer iyelik zamirleri için aynı kurallar geçerlidir: dein (senin), sein (onun), ihr (onun), unser (bizim), euer (sizin, çoğul), ihr (onların), Ihr (sizin, tekil-çoğul nazikçe).

Tüm iyelik zamirleri ein-kelimesidir ve bundan dolayı ein-kelimesi takısı alırlar.

SEIN kelimesinin iyelik zamiri olarak maskulinler için (der-artikelli kelimeler) “onun” ve neutrumlar için (das-artikelli kelimeler) “onun” anlamına geldiğini, ihr’in de femininler için (die-artikelli kelimeler) “onun” ve ayrıca 2. çoğul zamirin iyelik hali olan “onların” anlamına geldiğini unutmayınız!

Almancada Artikeller

Almanca da Artikeller
Almancada dilbilgisel cinsiyetin tanımlanması farklı biçimlerde şekillenmektedir. Dilbilgisel cinsiyeti tanımlamak doğal cinsiyeti tanımlamak kadar kolay değildir. Erkekler için çoğunlukla Maskulin olan Belirli Artikel der ’dir. Dişiler için çoğunlukla Feminin olan Belirli Artikel die’dir. Eşyalar daima Neutral değildir. Bazıları Maskulin, bazıları Feminin, ve bazıları Neutral olan Belirli Artikel das.

Almancada Artikel Kullanımı
1. Coğrafi isimler:
2. Hayvan isimleri
3.Mevsimler, aylar, günler “der” Artikel’ini alır.
4. İstikamet ve yön bildiren kelimeler “der” Artikel’ini alır.
5. Taş ve toprak çeşitleri “der” Artikel’ini alır.
6. Para isimleri “der” Artikel’ini alır.
7. Ağaç ve çiçek çeşitlerinin çoğu “die” Artikel’ini alır.
8. Kimyasal elementler “das” Artikel’ini alır.
9. Dağ isimleri çoğu zaman “der” Artikel’ini alır.

Önemli !
Bir ismin sonu “-ig, -ich, -ling – ant, -eur, -ent, -ier, -iker” ile biterse o isim “der”Artikel’ini alır.
Bir ismin sonu “-ei, -in, -heit, -keit, -schaft, -ung -a, -ade, -age, -anz, -ette, -ik, -ille, -ität, ose, -ur” ile biterse o isim “die”Artikel’ini alır.
Bir ismin sonu “-chen, -lein, -tel, -tum” ile biterse o isim “das”Artikel’ini alır.

Artikelleri anlamanıza yardımcı birkaç örnek

der Fisch : balık
ein Fisch : bir balık (herhangi bir balık)

der Baum : ağaç
ein Baum : bir ağaç (herhangi bir ağaç)

das Buch : kitap
ein Buch : bir kitap (herhangi bir kitap)

das Kind : çocuk
ein Kind : bir çocuk (herhangi bir çocuk)

die See : deniz
eine See : bir deniz (herhangi bir deniz)

die Sprache : lisan
eine Sprache : bir lisan (herhangi bir lisan)

der Fisch : balık
ein Fisch : bir balık
kein Fisch : “bir balık değil” veya “hiçbir balık”

das Kind : çocuk
ein Kind : bir çocuk
kein Kind : “bir çocuk değil” veya “hiçbir çocuk”

die Tasche : çanta
eine Tasche : bir çanta
keine Tasche : “bir çanta değil” veya “hiçbir çanta”

ein Bus (bir otobüs) ——————— Busse (otobüsler)

ein Freund (bir arkadaş) —————- Freunde (arkadaşlar)

ein Kellner (bir garson) —————– Kellner (garsonlar)

eine Lampe (bir lamba) —————- Lampen (lambalar)

eine Mutter (bir anne) —————— Mütter (anneler)
Yukarıdaki örneklerde de görüldüğü gibi “ein” ve “eine” artikelleri çoğulda kullanılmazlar.
Kelime tek başına kullanılır.

kein Buch (bir kitap değil) —————— keine Bücher (kitaplar değil)

kein Kellner (bir garson değil) ————- keine Kellner (garsonlar değil)

keine Lampe (bir lamba değil) ————- keine Lampen (lambalar değil)

keine Mutter (bir anne değil) ————— keine Mütter (anneler değil)