Almanca Çogul İsimler / Plural der Nomen

İsimlerin hiçbir takı almamış,değişikliğe uğramamış ve birer adetlerini gösteren yalın şekillerine “tekil hali” der Singular denir.

das Fenster
pencere

das Kino
Sinema

der Dieb
Hırsız

die Sonne
Güneş

Çoğul hal ise o isimden birden fazla bulunduğu zaman kullanılır.Almanca da çoğul hal,der Plural olarak adlandırılır.
Türkçe de çoğul ler,lar ekleri ile olur,fakat Almanca da böyle bi durum yoktur.Her sözcüğün çoğulu değişiktir.Bu bakımdan isimleri öğrenirken nasıl bunların der,die,das tanımlıklarından hangisini aldıklarını ezberlemek gerekiyorsa,çoğullarını da aynı şekilde sözcüklerle birlikte öğrenmek gerekir.

Tekil Çoğul
das Fenster(pencere) die Fenster(pencereler)
der Stuhl(Sandalye) die Stühle(sandalyeler)
das Buch(Kitap) die Bücher(Kitaplar)
die Frau(Kadın) die Frauen(Kadınlar)
das Kino(Sinema) die Kinos(Sinemalar)
das Bild(Resim) die Bilder(Resimler)

Görüldüğü gibi ,her ismin çoğulda aldığı takı başkadır.

Önemli Not:
Çoğulda hatırdan çıkarılmaması gereken kural şudur:Tüm isimlerin der,die,das şeklindeki tanımlıkları çoğulda değişerek die olur.Bütün çoğul isimlerle birlikte die tanımlığı kullanılır.

Aşağıda isimlerin sonlarına aldıkları tüm takıları tek tek inceleyelim:
*Bazı isimler sonlarına -e harfi konarak çoğul hale getirilir.

Tekil Çoğul
der Tisch(masa) die Tische(masalar)
der Bleistift(kurşunkalem) die Bleistifte(kurşun kalemler)
der Brief(mektup) die Briefe(mektuplar)
das Pferd(At) die Pferde(At’lar)
der Freund(arkadaş) die Freunde(arkadaşlar)

*Bazı isimler sonlarına –e harfi konup ilk sesli harfleri üzerlerine nokta alıp inceltilerek çoğul hale getirilir.

Almanca da sesli harflerin üzerine gelen noktalamaya der Umlaut denir.Der Umlaut yani üzerlerine noktalama işareti alan harflerde şu değişiklik olur.

Sesli Umlaut almış hali
ä
O ö
U ü

Buna göre sonlarına çoğulda –e ile ilk sesli harflerine nokta alan isimlerin çoğul halleri şöyledir:

Tekil Çoğul
der Stuhl(sandalye) die Stühle (sandalyeler)
der Sohn (erkek evlat) die Söhne (erkek evlatlar)
der Ball(top) die Bälle(toplar)
der Arzt(doktor) die ärzte (doktorlar)
der Baum(ağaç) die Bäume(ağaçlar)

*Bazı isimler ise sonlarına –er takısı eklenerek çoğul yapılır.

Tekil Çoğul
das Bild(Resim) die Bilder(resimler)
das Kind(Çocuk) die Kinder(çocuklar)
das Rind(Sığır) die Rinder(Sığırlar)

*Bir grup isim ise sonlarına yine –er eklenerek ilk sesli harflerine de nokta alarak çoğul olur.

Tekil Çoğul
das Buch(kitap) die Bücher(kitaplar)
der Mann(adam) die Männer(adamlar)
das Haus(ev) die Häuser(evler)
das Glas(bardak) die Gläser(bardaklar)
das Dorf(köy) die Dörfer(köyler)

*Bazı isimler çoğulda sonlarına hiçbir takı almazlar.Yani tekil halleri aynen çoğulda da kullanılır.Bunların çoğulda sadece tanımlıkları değişerek “die”olur.

Tekil Çoğul
der Schüler(erkek öğrenci) die Schüler(erkek öğrenciler)
das Fenster(pencere) die Fenster(pencereler)
das Mädchen(Kız çocuk) die Mädchen(kız çocuklar)
der Lehrer(öğretmen) die Lehrer(öğretmenler)
das Zimmer(oda) die Zimmer(odalar)
der Fehler(hata) die Fehler(hatalar)

*Bir grup isim ise çoğul halde yine hiç değişmez,aynen kalır.Ancak bunların ilk sesli harfleri değişikliğe uğrayarak üzerlerine “Umlaut” alır.

Tekil Çoğul
der Bruder(erkek kardeş) die Brüder(erkek kardeşler)
die Mutter(anne) die Mütter(anneler)
die Tochter(kız evlat) die Töchter(kız evlatlar)
der Vater(baba) die Väter(babalar)
der Mantel(manto) die Mäntel(mantolar)

*Bazı isimler sonlarına –n eklenerek çoğul hale getirilir.

Tekil Çoğul
die Lampe(lamba) die Lampen(lambalar)
die Karte (kart) die Karten(kartlar)
die Brille(gözlük) die Brillen(gözlükler)
die Schwester(kız kardeş) die Schwestern(kız kardeşler)
die Blume(çiçek) die Blumen(çiçekler)

*Bazı isimler sonlarına –en takısı alarak çoğul yapılır.

Tekil Çoğul
das Ohr(kulak) die Ohren(kulaklar)
die Frau(kadın) die Frauen(kadınlar)
die Uhr(saat) die Uhren(saatler)
die Zeitung(gazete) die Zeitungen(gazeteler)
die Übung(alıştırma) die Übungen(alıştırmalar)

*Genellikle yabancı kökenli olan isimler ise sonlarına –s eklenerek çoğul yapılır.

Tekil Çoğul
das Auto(araba) die Autos(arabalar)
das Kino(sinema) die Kinos(sinemalar)
das Radio(radyo) die Radios(radyolar)